خانواده، هسته اولیه جامعه را تشکیل می داد.
ازدواج در نزد ایرانیان یک تکلیف دینی و پیمان مقدس بود. به همین دلیل اگر کسی عمد از ازدواج سرباز می زد، گناهکار شمرده می شد.
همچنین مردان، زمانی می توانستند مقام و منصبی بگیرند که همسر داشته باشند.
در خانواده ایران باستان، پدر به عنوان سرپرست خانواده نقش مهمی داشت و اجرای مراسم مذهبی و حفظ امنیت خانواده بر عهده او بود.
ازدواج معمولا خویشاوندی و درون گروهی بود؛ یعنی اغلب سعی می کردند با افرادی از دودمان خود ازدواج کنند تا با آنها هم خون باشند و خصوصیات آن دودمان را حفظ کنند.
ایرانیان باستان برای اولاد پسر ارزش خاصی قائل بودند و این موضوع به خصوص برای شاهان و درباریان که سلطنت موروثی داشتند، اهمیت زیادی داشت.
در آن دوره چند همسری نیز وجود داشت و افراد توانگر و ثروتمند چند زن داشتند.
بیشتر مواد مورد نیاز خود چون خوراک و پوشاک و ابزار را خودشان در خانه تولید و نیازهای خود را تأمین می کردند. زنان در کنار مردان به نخریسی، پارچه بافی، قالی بافی و مشارکت در کشاورزی می پرداختند.
خانواده ها همچنین مرکز تربیت و آموزش بوده و اصول و ارزش های اخلاقی چون راستگویی، امانت داری، میهن دوستی و وفای به عهد و پیمان را به اعضای خانواده خود می آموختند.
شغل خود را به پسران یاد می دانند همچنان که مادران به عنوان کدبانوی خانواده رسوم خانه داری را به دختران آموزش می دادند.